psychomirror: dwangmatige persoonlijkheid

Dwangmatige Persoonlijkheid

Algemeen

Een dwangmatige persoonlijkheid is georganiseerd rond denken en doen. De rede wordt geïdealiseerd (cfr. Het Verlichtings-denken). Zodra het denken en het doen in een wanverhouding staan met voelen, waarnemen, intuïtie, luisteren, spelen, dagdromen en genieten van kunst en het minder rationele, kan men spreken over een dwangmatige persoonlijkheid. Mensen met een dwangmatige persoonlijkheid staan gekend als eerlijk, gemotiveerd, ordelijk, koppig, perfectionistisch, punctueel, hardwerkend, zelfkritisch en rationaliserend. Over het algemeen zijn deze mensen betrouwbaar en bekwaam. Ze hebben hoge standaarden en ethische waarden en normen. Bij stress situaties of onder extremere omgevingseisen, kunnen ze symptomatisch gedrag vertonen dat geritualiseerd wordt (Bijv. Verschillende keren gaan zien of het vuur wel degelijk gedoofd is.). Lijsten opmaken van pro's en contra's is typerend voor deze persoonlijkheid. Ze piekeren veel, vooral in situaties waarin een keuze gemaakt moet worden. Ze zijn geneigd alle opties open te houden. Beslissingen uit te stellen totdat duidelijk wordt welke de perfecte keuze is. Op die manier bewaren ze immers een gefantaseerde controle over het resultaat, maar in dit geval is het risico groot dat ze uiteindelijk zonder opties eindigen, omdat ze geen keuze maakten. Ze staan gekend als serieus, niet als spontaan. Eigenlijk worden ze goed omschreven met de term "levende machines". Deze mensen zijn in staat tot liefde, maar hebben het moeilijk om tederheid uit te drukken zonder schaamte of angst. Ze zijn erg effectief in formele en publieke rollen, maar hebben het moeilijk in een intiemere en huiselijkere sfeer. Ze richten zich minder op het geheel dan op de details.

Psychodynamische verklaring

Een dwangmatige persoonlijkheid onderdrukt of verdringt zijn of haar emoties. Ze rationaliseren emoties. Op de vraag hoe ze zich voelen wordt eerder geantwoord hoe ze denken. Kwaadheid wordt door hen bewonderd als het rechtvaardig en redelijk is, maar kwaadheid omdat men niet kreeg wat men begeerde kan bij hen zeker niet door de beugel. Ook gevoelens van schaamte en schuld kennen ze. Ze hebben immers erg hoge verwachtingen van zichzelf. Andere gevoelens dan de bovenstaande worden ontkend of betwist. Ze neigen ertoe gevoelens te associëren met de kindertijd, met zwakheid, verlies van controle en desorganisatie. Ze leggen een zeer sterke nadruk op zelfcontrole, op discipline, orde, betrouwbaarheid, loyaliteit, integriteit en vooruitziendheid. Dit gaat ten koste van humor, spontaniteit en spel. Ze zijn dus in hun nadeel in situaties waar gevoelens, fysieke sensaties en fantasie een sterke en legitieme rol spelen.

Tijdens hun kindertijd verwachtten hun ouders van hen vroege conformiteit en zetten ze hoge standaarden. Ze neigden waarschijnlijk naar het strikt belonen van goed gedrag en het straffen bij ongehoorzaamheid. Het thema controle en schuldinductie stonden waarschijnlijk centraal in hun opvoeding.

Relaties met andere mensen

De dwangmatige persoonlijkheid staat gekend als verantwoordelijk en betrouwbaar. Het denken staat op de voorgrond en gevoelens worden eerder ervaren als zwakheid. Ze zijn in staat tot liefde, maar hebben het moeilijk om tederheid uit te drukken.


Andere kenmerken

De dwangmatige persoonlijkheid hangt volledig samen met onbewuste schuldgevoelens. Hun zelfwaarde halen ze uit het voldoen aan de eisen van de vroegere ouderfiguur met zijn of haar hoge standaarden. Ook wordt het geput uit het denken op zich. "Werken" is voor hen de belangrijkste bron van zelfvertrouwen. Ze kampen met een innerlijke conflict. Enerzijds steken ze veel energie in het controleren van woede, anderzijds hebben ze een constant sluimerende angst voor een veroordeling of straf. Juist gedrag is voor hen het onder controle weten te houden van agressieve, lustvolle en egoïstische delen van zichzelf. Sommige dwangmatige persoonlijkheden kunnen zeer obsessief met iets bezig zijn. Ze piekeren veel. Anderen zijn niet zozeer denkers, maar eerder doeners, ze springen bijna letterlijk in actie. Terwijl de eerste groep (obsessief) uitstelt, snellen zij vooruit!

Hulpverlening

Dwangmatige persoonlijkheden voelen zich erg verantwoordelijk en zijn zeer perfectionistisch. Vanuit deze algemene houding heeft men snel het gevoel dat men persoonlijk tekort schiet. In stress-situaties kunnen dwangmatige symptomen de kop op steken zoals dwanggedachten (gedachten die men niet wil denken, maar waar men constant mee bezig is) of dwanghandelingen (handelingen die uitgevoerd moeten worden omdat ze angst reduceren (bijv. de handen 10 keer per dag wassen)). Een dwangmatige persoonlijkheid kan erg te lijden hebben van het blijvend controleren van de eigen gedragingen. Dit kan escaleren tot sociale isolatie en vereenzaming. Doorheen hun leven hebben deze persoonlijkheden strategieën zoals controle, verantwoordelijkheid en ordelijkheid overontwikkeld, terwijl strategieën zoals spontaniteit en speelsheid onderontwikkeld zijn gebleven. Meestal kunnen dwangmatige persoonlijkheden therapeutisch goed verder geholpen worden.

Een goede therapeut zal een dwangmatige of obsessieve persoonlijkheid door middel van positieve, nieuwe, of corrigerende ervaringen helpen om gedachten die het probleem in stand houden, te vervangen door andere gedachten (zie onderstaande tabel).



Huidige gedachten
Andere gedachten
- ik ben verantwoordelijk, ik moet competent zijn
- ik ben niet alleen verantwoordelijk, anderen zijn medeverantwoordelijk en ook competent
- alles moet perfect in orde zijn, ook de details
- kritiek is leerzaam en vaak constructief bedoeld
- Als er iets fout gaat, is dat mijn schuld en dat is een ramp
- fouten maken is leerzaam en geen ramp
- ik moet slagen
- slagen is leuk, maar niet van levensbelang


Informatieve film

Voorbeeld van een dwangmatige persoonlijkheid in de keuken.



Persoonlijkheidsorganisatie

Neurotische dwangmatige persoonlijkheid

Dwangmatige persoonlijkheden met een neurotische persoonlijkheidsorganisatie hebben voldoende identiteitsintegratie, realiteitstoetsing en mature afweermechanismen. In deze groep situeren zich veel hoogproductieve en bewonderenswaardige mensen.

Borderline dwangmatige persoonlijkheid

Dwangmatige persoonlijkheden met een borderline persoonlijkheidsorganisatie kunnen gevoelens zodanig isoleren, dat ze schizoïde lijken.

Psychotische dwangmatige persoonlijkheid

Deze persoonlijkheidsorganisatie komt zeer weinig voor bij dwangmatige persoonlijkheden. Sommigen situeren zich op de grens tussen een paranoïde waan en een obsessie.

Bron: http://www._1/obs.php