http://www.psyq.nl/

Obsessief-compulsief persoonlijkheidsstoornis
Persoonlijkheidsproblematiek

Hoe herken ik het?

--------------------------------------------------------------------------------
Mensen met OCPS zijn bijvoorbeeld vaak zuinig met geld, houden hun huis perfect op orde of willen taken niet delegeren, omdat ze bang zijn dat deze niet correct worden uitgevoerd. Moreel of ethisch gezien zijn er weinig of geen grijze gebieden: handelingen en opvattingen zijn volledig goed of volledig fout. Hun persoonlijke relaties verlopen moeizaam, omdat ze te hoge eisen stellen aan vrienden, partners en kinderen

OCPS wordt vaak verward met de obsessief-compulsieve stoornis (dwangstoornis). Deze laatste aandoening is een van de angststoornissen. De namen lijken weliswaar op elkaar, maar het zijn twee zeer verschillende aandoeningen. OCPS-lijders hebben over het algemeen niet de neiging om rituele handelingen uit te voeren (bijvoorbeeld zeer vaak de handen wassen), terwijl dit juist een specifiek kenmerk van OCS is. OCPS-lijders streven bovenal naar perfectionisme en voelen zich gespannen als dingen niet 'goed' of 'ordelijk' zijn.

Mogelijke psychologische oorzaken zijn een kille, kritische of strenge houding van de opvoeders en een omgeving die nadruk op verantwoordelijkheid of schuld legt en weinig ruimte biedt voor spel en gevoel. Psychosociaal kan de oorzaak ook worden gezocht in een omgeving die overmatig streeft naar prestatie.

De behandeling is moeilijk. Deze is er doorgaans op gericht om de patiënt te laten accepteren dat er andere meningen bestaan dan de zijne en dat er meer manieren zijn om een taak 'correct' uit te voeren. Het is hierbij van belang om te weten dat iemand veel of alle eigenschappen van de obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis kan hebben zonder dat er sprake is van een stoornis. Dit is pas het geval als de persoon door zijn karaktereigenschappen ernstig lijdt, in conflict komt met zijn omgeving enzovoort.

DSM-IV-TR criteria

Een diepgaand patroon van preoccupatie met ordelijkheid, perfectionisme, beheersing van psychische en intermenselijke processen, ten koste van soepelheid, openheid en efficiëntie, beginnend in vroege volwassenheid en tot uiting komend in diverse situaties zoals blijkt uit vier (of meer) van de volgende:

1.
is gepreoccupeerd met details, regels, lijsten, ordening, organisatie of schema's, hetgeen zover gaat dat het eigenlijke doel uit het oog verloren wordt

2.
toont een perfectionisme dat het afmaken van een taak bemoeilijkt (bijvoorbeeld onvermogen iets af te maken omdat het niet aan eigen overtrokken eisen voldoet)

3.
is overmatig toegewijd aan werk en productiviteit, met uitsluiting van ontspannende bezigheden en vriendschappen (niet te verklaren door een duidelijke economische noodzaak)

4.
is overdreven gewetensvol, scrupuleus en star betreffende zaken van moraliteit, ethiek of normen (niet te verklaren vanuit culturele of godsdienstige achtergrond)

5.
is niet in staat om versleten of waardeloze voorwerpen weg te gooien, zelfs als ze geen gevoelswaarde hebben

6.
is er afkerig van taken te delegeren of met anderen samen te werken, tenzij deze zich geheel onderwerpen aan zijn of haar manier van werken

7.
heeft zich een stijl van gierigheid eigen gemaakt ten aanzien van zichzelf en anderen; geld wordt gezien als iets dat opgepot moet worden voor toekomstige catastrofes

8.
toont starheid en koppigheid

http://www.psyq.nl/